Yin en Yang zijn algemene termen die in het Oosten worden gebruikt om de tegenpolen te omschrijven van éénzelfde natuurlijk fenomeen. Hoewel ze in duidelijke oppositie tegenover elkaar bestaan, zijn ze ook van elkaar afhankelijk en de één omhelst de ander. In feite betekenen ze samen zowel eenheid als oppositie, hetgeen op zich ook een Yin/Yang gegeven is.

Yin en Yang komen in de natuur voor als elkaars tegenpolen zoals hemel en aarde, dag en nacht, water en vuur, helderheid en donker enz. en ook als twee verschillende aspecten van eenzelfde fenomeen, zoals qi en bloed, yang meridianen en yin meridianen in het lichaam.

De oorspronkelijke betekenis van Yin en Yang is gelinkt aan het licht: de zonnige kant en de schaduwkant van bvb. een berg. Daarbij is de zonnige kant Yang en de schaduwzijde is Yin. Later is de betekenis uitgebreid naar alle soorten tegenstellingen, zoals koud versus warm weer, opwaartse versus neerdalende richtingen, links versus rechts, binnen versus buiten…

Bij acupunctuur worden deze begrippen praktisch toegepast in een gezondheidsleer.

Shen Nung die aan de oorsprong lag van de Traditionele Chinese Geneeskunde (TCG) stelde dat door elk levend lichaam een fundamentele levensenergie stroomt die hij Qi noemde (uitgesproken als “Chi”). Deze Qi omhelst alle essentiële levensactiviteiten, of die nu spiritueel, emotioneel, mentaal of fysiek van aard zijn.

Volgens de TCG is iemands gezondheid afhankelijk van de stromingen van Qi in zijn lichaam, volgens de universele natuurlijke principes van Yin en Yang. Wanneer een Qi-flow verstoord is, onvoldoende of te sterk is of niet meer in evenwicht, dan zijn Yin en Yang uit balans hetgeen aan de oorzaak ligt van ziekteverschijnselen. Qi stroomt via specifieke meridianen die twee aan twee gepaard zijn aan beide zijden van het lichaam. Ze vertegenwoordigen de energie van onze verschillende vitale organen.

De punten die door acupunctuur worden geprikt met zeer fijne naalden zijn specifieke plaatsen waar de meridianen meer aan de oppervlakte komen en dus bereikbaar zijn voor externe stimulatie. Ook manuele acupressuur, moxibustion en cupping worden op deze punten toegepast om de harmonie en communicatie in de verschillende meridianen te herstellen, de Qi-flow te garanderen en het gehele Yin-Yang evenwicht te bereiken.

In China wordt TCG al duizenden jaren met succes toegepast. De reputatie van een Chinese dokter werd van oudsher gemaakt door zijn kunde om ziekte bij zijn patiënten te voorkomen. Als één van hen ziek werd was zijn reputatie geschaad.  In het Westen kunnen we het gebruik van acupunctuur enkele honderden jaren terug traceren, maar het is vooral sinds de tweede helft van de twintigste eeuw dat het zich wijd begon te verspreiden in West-Europa, Amerika en Canada.

De (moderne) medische wereld is het niet eensluidend eens over TCG en heeft moeite om wetenschappelijk te bewijzen hoe acupunctuur precies werkt. Net zoals Yin en Yang soms onvatbare begrippen kunnen zijn omdat ze tegelijkertijd oneindig, tegenovergesteld en alles omvattend zijn.